27 oktober 2023 - Media

2,50 euro per varken extra binnen handbereik

In de vleesvarkenshouderij draait het om voer zo efficiënt mogelijk omzetten naar vlees. ‘Met onze nieuwe voerlijn voor borgen is de voerconversie met 0,15 tot 0,2 te verlagen ten opzichte van standaard voeders’, stelt Gijs Vinken, vleesvarkensspecialist bij Fransen Gerrits. ‘2,50 euro per varken extra is haalbaar.’

Waarom is er een nieuwe voerlijn voor borgen ontwikkeld?

‘De afzetmarkt van varkensvlees is veranderd. De afgelopen jaren zijn er meer borgen op de markt gekomen, omdat de afzet van beren stroever verloopt dan wanneer een vleesvarkenshouder onder verdoving gecastreerde varkens aanbiedt. Met onze voerlijn voor beren en gelten zitten we prima in de markt. Dit blijkt uit vergelijkingen tussen resultaten van onze klanten en landelijke groei- en voederconversiecijfers van bedrijven met beren. Dat geldt ook voor de vleesvarkensbedrijven met borgen en gelten. Maar omdat we zelf scherper wilden koersen, zijn we ons daarop gaan focussen.’

Waar zit het grote verschil in voeding van beren en borgen?

‘Beren kunnen langer voer omzetten in efficiënte spiergroei dan borgen. Gecastreerde beerbiggen beginnen eerder te vervetten. Daardoor loopt de voerconversie op. Dat is de reden waarom we bij borgen met name in de periode na opleg in de vleesvarkensstal via voeding willen sturen op maximale spieraanzet. Ofwel: zo snel mogelijk een groei van 1 kilo per dag zien te bereiken.’

Wat hebben jullie gedaan om dat klaar te spelen?

‘We hebben voerproeven gedaan bij drie van onze praktijkproefstallen met koppels borgen en gelten van de meest voorkomende kruisingen. Dat zijn biggen van TN Tempo-eindberen en Duroc-eindberen van zowel TN70-zeugen als Deense zeugen. Ons onderzoek onder praktijkomstandigheden heeft een kleine twee jaar in beslag genomen en een enorme hoeveelheid data en kennis voortgebracht. Dat is het fundament onder onze innovatieve voerlijn voor borgen.’

ZEKER BIJ DE HUIDIGE AFZETPRIJZEN TIKT EEN REDUCTIE VAN 6 TOT 7 PROCENT VAN HET MESTVOLUME DOOR

Welk hoofddoel is aan deze voerlijn gesteld?

‘Het dient zich te onderscheiden op voerefficiëntie en prestaties. Het uitgangspunt is een voerconversie van 2,4 in het groeitraject van 25 kilo tot 125 kilo. In de praktijk zit de voerconversie rond de 2,6. Willen we impact maken, dan moeten we daar dus flink onder zitten.’

Kunt u iets prijsgeven over het nieuwe voerpakket?

‘Het is een driefasenvoeder en de korrels hebben een hoge energiewaarde. In elke voerfase is het gehalte aminozuren daarop afgestemd. Dit zit op een niveau om borgen en gelten efficiënt te laten groeien. Het startvoer van hoge kwaliteit krijgen ze gedurende vijf weken, gevolgd door een periode van vijf weken waarin ze het tussenvoer in hun voerbakken krijgen. Vervolgens krijgen ze tot het afleveren het eindvoer. De schakelmomenten zijn afhankelijk van de voeropname en kunnen iets variëren tussen vleesvarkensbedrijven.’

Heeft u nog iets specifieks toe te voegen?

‘De voerstrategie is eenvoudig: de voeders dienen van opleg tot afleveren onbeperkt te worden gevoerd. Wel is extra aandacht besteed aan de voersamenstelling en grondstoffenkeuze van het eindvoer. We willen daarmee sturen op een meer geleidelijk opnamepatroon. Door varkens sneller een verzadigd gevoel te geven, kun je de voeropname per vreetbeurt temperen. Dat is vooral van belang om grote schokkers af te remmen. Je kunt het vergelijken met een persoon die rijst of chips eet. Van rijst krijg je sneller een vol gevoel en stop je eerder met eten. Tegelijkertijd heb je ook sneller weer trek in iets eetbaars. Dat is niet het geval na het leegeten van een grote zak chips.’

Zijn er kritische succesfactoren?

‘Zoals gezegd, moet het in de start- en tussenfase gebeuren. De basisvoorwaarde is dat de biggen gezond zijn, meteen na opleg volop voer gaan vreten en hun darmen dat goed verteren. Bij de samenstelling van het startvoer is daar specifiek op gelet. Belangrijk is dat in geen enkel hok de voerbak leeg raakt. Dit om verstoring van het opnamepatroon en onrust te voorkomen. Dat moet je goed in het oog houden. Verder is het belangrijk nauwgezet de voeropname en groei te blijven volgen. Het wegen van de dieren rond de schakelmomenten en voor het uitladen van de koplopers vergroot het inzicht. Daarbij is goed selecteren van de borgen en gelten voor de slachterij mede bepalend voor het succes van het driefasenvoerpakket dat wel wat duurder is per 100 kilo.’

Vleesvarkenshouders willen toch altijd de scherpste voerprijs?

‘Dat is inderdaad vaak de praktijk, maar een vakman durft te investeren in kwaliteitsvoer als hem dat onder de streep extra euro’s oplevert. Met de nieuwe voerlijn is tot 2,50 euro voordeel per afgeleverd vleesvarken te behalen. Dat zit in een betere groei, scherpere voerconversie en lagere mestkosten. Zeker bij de huidige, hoge afzetprijzen tikt een reductie van 6 tot 7 procent van het mestvolume door.’

Gaat ieder vleesvarkensbedrijf met borgen en gelten over?

‘Nee, want de meeste vleesvarkenshouders zetten met hun huidige voeders mooie prestaties neer en zijn daar tevreden mee. Met deze nieuwe voerlijn willen we ook de varkensboeren bedienen die scherper willen koersen en bereid zijn om daarin te investeren. Het vergt veel van de managementkwaliteiten van de ondernemer om eruit te halen wat erin zit. Ik schat dat tot 20 procent van onze vleesvarkenshouders het zal toepassen.’

Wat zijn de eerste praktijkindrukken?

‘Medio september zijn de eerste praktijkbedrijven met borgen en gelten overgestapt op de nieuwe voerlijn. Natuurlijk was ik benieuwd naar de eerste indrukken bij die startgroep en heb daarom zelf waarnemingen gedaan. Die zijn veelbelovend. Ik zag koppels glanzende varkens met goed gevulde buiken in de week na opleg. Dat betekent dat ze het startvoer goed opnemen. Daarnaast zag ik dat ze netjes de ingestelde voercurve volgden voor een hoge groei en zag hun mest er donker van kleur en mooi vast uit. Dat duidt op een goede voervertering en gezondheid. Dit zijn zaken die we samen met de vleesvarkenshouders nauwgezet blijven volgen. Ook gaan we de dieren wegen. Op die manier kunnen we de groei en voeropname in de verschillende trajecten zien en weten we of voldaan wordt aan de verwachtingen. Ik denk dat we aan het einde van het jaar nog heel wat meer weten.'